რამდენად ხშირად ხართ მოწყენილი ან რამდენად ხშირად ხართ ცუდ განწყობაზე? წონაში მოიმატეთ ან უფრო ხშირად ხდებით ავად? ადამიანები ხშირად ასეთ რამეებს დროებით სირთულეებს ან ცუდ განწყობას მიაწერენ, მაგრამ პრობლემა შეიძლება უფრო ღრმა იყოს. თუ ოდესმე ამ კითხვებზე დადებითი პასუხი გაგიციათ, მაშინ დასაფიქრებელია, ხომ არ გაქვთ D ვიტამინის ნაკლებობა.
თუ მისი დეფიციტი დროულად არ აღმოიფხვრება, ამან შეიძლება გამოიწვიოს ძალიან სერიოზული შედეგები. სიბერეში ამ ელემენტის ნაკლებობა ხელს უწყობს ალცჰეიმერის დაავადების აქტიურ განვითარებას. ვივიენის დღევანდელ სტატიაში გიამბობთ, თუ რა ნიშნებს უნდა მიაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგრჩეთ მომენტი, როდესაც „მზის“ ვიტამინით შევსება გჭირდებათ.
D ვიტამინის ძირითადი ფუნქციები
უპირველეს ყოვლისა, უნდა იცოდეთ, თუ რა ფუნქციებს ასრულებს D ვიტამინი. საკმაოდ დიდი ხნის განმავლობაში ექიმები თვლიდნენ, რომ ამ ელემენტის დეფიციტი შეიძლება ჰქონდეთ მხოლოდ ბავშვებს, მაგრამ ეს ასე არ არის!
დიახ, ვიტამინი D ძალზე მნიშვნელოვანია ბავშვების სრულფასოვანი განვითარებისთვის, რადგან მისი დახმარებით კალციუმი მიეწოდება ძვლებს და კუნთებს ბავშვისთვის საჭირო რაოდენობით. ამის წყალობით პატარა ორგანიზმი ჰარმონიულად ვითარდება, კუნთებში ყალიბდება საჭირო ძალა, ძვლები კი მყარი და ძლიერი ხდება. საიდუმლო არ არის, რომ ვიტამინი D ასევე ხელს უშლის რაქიტის განვითარებას.
ამავდროულად, მოზრდილებისთვის ამ მიკროელემენტის საჭიროებაზე საუბარი არ ყოფილა. ბოლო დრომდე ითვლებოდა, რომ ის მხოლოდ 10-13 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის იყო საჭირო, ორგანიზმის სწრაფი განვითარების პერიოდში. ეს ეფუძნებოდა იმ ფაქტს, რომ მოზრდილები ისედაც იღებენ საკმარის D ვიტამინს ულტრაიისფერი გამოსხივებისა და მზის წყალობით. დღეს უკვე დადასტურებულია, რომ ის აუცილებელია ყველა კატეგორიის ადამიანებისთვის, მიუხედავად მათი ასაკისა და დაბადების ადგილისა. ვიტამინი D ხელს უწყობს:
- ფოსფორისა და კალციუმის შეწოვას;
- უჯრედების რეგენერაციას;
- ანთებითი პროცესების აღმოფხვრას;
- იმუნიტეტის გაძლიერებას;
- ნერვული სისტემის გაძლიერებას;
- უზრუნველყოფს ორგანიზმში მინერალებისა და ნახშირწყლების სინთეზს.
არც ისე დიდი ხნის წინ მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ D ვიტამინის ორგანიზმში სათანადოდ შეღწევისთვის აუცილებელია, რომ მზის სხივები ადამიანის კანზე გარკვეული კუთხით ხვდებოდეს. ჩვენს განედებში მზე მსგავს მდგომარეობაში 12-დან 16 საათამდეა. მაგრამ ამ დროს მზე ყველაზე საშიშად ითვლება. ასეთი რუჯი ზრდის კიბოს განვითარების რისკს და ხელს უწყობს კანის სწრაფ დაბერებას. ამიტომ, აბსოლუტურად ყველა დერმატოლოგი და კოსმეტოლოგი გვირჩევს დამცავი კრემის გამოყენებას SPF-ით. თუმცა, ის ბლოკავს ორგანიზმში D ვიტამინის შეღწევას. ზოგი კი ამ დროს სახლიდან საერთოდ არ გამოდის მზის დარტყმის და დამწვრობის თავიდან ასაცილებლად. ერთგვარი მოჯადოებული წრეა.
რატომ იჩენს თავს D ვიტამინის დეფიციტი?
ეს ვიტამინი ცხიმში ხსნადია და გროვდება უჯრედებში. ამიტომ, მისი დეფიციტის საწყის ეტაპზე აღმოჩენა უკიდურესად რთულია. D ვიტამინის დეფიციტის შედეგების გამოვლენას საკმაოდ დიდი დროს სჭირდება. D ვიტამინის დეფიციტის ძირითადი მიზეზებია:
- ისეთ ადგილებში ცხოვრება, სადაც ცოტა მზიანი დღეა;
- ძლიერ ნისლიან ადგილებში ცხოვრება;
- მიკროელემენტების ნაკლებობა ყოველდღიურ საკვებში;
- ვეგანიზმი და სხვა სახის კვება, რომელიც იწვევს ორგანიზმში ცილების ნაკლებობას;
- ლაქტოზას შეუწყნარებლობა;
- მედიკამენტების მიღება, რომლებიც ბლოკავს მიკროელემენტების შეწოვას;
- უცხიმო დიეტა;
- ნაღვლის ბუშტის ან ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემები.
როგორ განვსაზღვროთ D ვიტამინის დეფიციტი
D ვიტამინის დეფიციტი ორგანიზმში შეიძლება დადგინდეს შემდეგი ნიშნებით:
- კუნთების სისუსტე, დისტროფია ან დაბუჟება;
- გაღიზიანებადობა, დაღლილობა და სევდიანობა;
- მუდმივი ვირუსები და გაციება;
- ხშირი მოტეხილობები, ძვლის ტკივილი;
- კბილებთან და ღრძილებთან დაკავშირებული პრობლემები.
მეორეხარისხოვან ნიშნებს მიაკუთვნებენ ცუდ ძილს, მადის დაკარგვას, უკონტროლო თმის ცვენას და ფერმკრთალ კანს. თუ ბუნებრივი მეთოდებით D ვიტამინის დეფიციტის აღმოფხვრა შეუძლებელია, მაშინ შეიძლება სპეციალური ტესტის ჩატარება და საკვები დანამატების მიღება. მაგრამ ამ შემთხვევაშიც აუცილებელია ექიმთან კონსულტაცია.
