იყო ბედნიერი და ჯანმრთელი დიდი ხნის განმავლობაში, სინამდვილეში არც ისე რთულია. მხოლოდ რამდენიმე წვრილმანი ყოველდღიურ ცხოვრებაში – დაგეხმარებათ შეინარჩუნოთ თქვენი სხეული კარგ ფორმაში დიდი ხნის განმავლობაში. ვივიენის დღევანდელ სტატიაში წაიკითხეთ, რომელი ჩვევები გაგიხანგრძლივებთ სიცოცხლეს.
ადამიანთა უმეტესობა ხანგრძლივ, ბედნიერ და, უპირველეს ყოვლისა, ჯანსაღ ცხოვრებაზე ოცნებობს.
ამის მისაღწევად უამრავი ადამიანი სხვადასხვა სტრატეგიას იყენებს: მეტი ვარჯიში, ალკოჰოლზე უარის თქმა თუ ნაკლები შაქარი? სინამდვილეში, კვლევის მიხედვით, შეიძლება არსებობდეს ერთგვარი ჯადოსნური საშუალება.
ექიმი განსაზღვრავს ცხოვრების სტილის გარკვეულ ფაქტორებს, რომლებიც გაზრდის შანსს, რომ იცხოვროთ სიბერემდე ჯანმრთელობის ქრონიკული პრობლემების გარეშე.
როგორ ვიცხოვროთ დიდხანს?
წინა კვლევებისაგან განსხვავებით, ამ კვლევაში პირველად შეისწავლეს, თუ რამდენად განაპირობებს ჯანმრთელობის სხვადასხვა ფაქტორების ერთობლიობა ხანგრძლივ და ჯანსაღ სიცოცხლეს.
გათვალისწინებულ იქნა ისეთი ფაქტორები, როგორიცაა ფიზიკური აქტივობა, მოწევა, ალკოჰოლის მოხმარება, წონის კონტროლი და დიეტა.
„მეცნიერებს სურდათ გაერკვიათ, შესაძლებელია თუ არა ჯანსაღი კვებით და ვარჯიშით სიცოცხლის გახანგრძლივება. მათ ასევე სურდათ დაენახათ, იყო თუ არა ცხოვრების ეს პერიოდი თავისუფალი ისეთი ქრონიკული დაავადებებისგან, როგორიცაა კიბო, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები და დიაბეტი. ეს კვლევა ადასტურებს, რომ ჯანსაღ ცხოვრების წესს შეუძლია მნიშვნელოვნად გაახანგრძლივოს ადამიანებში დაავადებისგან თავისუფალი ცხოვრების წლები“, – ამბობს ზოგადი პრაქტიკის ექიმი ტატიანა ზახაროვა.
სიცოცხლის გახანგრძლივების ხუთი ფაქტორი
კვლევის ფარგლებში მკვლევარებმა შეისწავლეს დაახლოებით 73 000 ქალისა და თითქმის 40 000 მამაკაცის მონაცემები. კვლევის დასაწყისში არც ერთ სუბიექტს არ ჰქონდა კიბო, გულ-სისხლძარღვთა დაავადები ან დიაბეტი.
20 წლის განმავლობაში აკვირდებოდნენ კვლევის მონაწილეების ახალ დიაგნოზებს და სიკვდილიანობას ამ დაავადებებით. გათვალისწინებული იყო ისეთი ფაქტორები, როგორიცაა ასაკი, ეთნიკური წარმომავლობა ან ოჯახური დაავადებები.
დაკვირვების შედეგად მიღებული იქნა სულ ხუთი ფაქტორი, რომლებიც გამოიყენეს ჯანსაღი ცხოვრების მაჩვენებლის გამოსათვლელად:
- არასოდეს არ მოწიოთ;
- დღეში მინიმუმ 30 წუთი ფიზიკური აქტივობა;
- ალკოჰოლის ზომიერი მოხმარება;
- ზომიერი წონის შენარჩუნება;
- ჯანსაღი და დაბალანსებული კვება.
ჯანმრთელობა ხანგრძლივი ცხოვრების საფუძველია
კვლევის შედეგები ნათლად აჩვენებს, თუ როგორ შეუძლია ცალკეული ფაქტორების ადაპტაციას გავლენის მოხდენა ჯანმრთელობაზე.
„50 წლისთვის ქალებს, რომლებიც არ იცავდნენ ჯანსაღი ცხოვრების წესის არცერთ ფაქტორს – დაბალი რისკ ფაქტორით, უკვე ჰქონდათ კიბო, გულის დაავადება ან დიაბეტი 26 წლის განმავლობაში. ქალები, რომლებიც იცავდნენ ოთხ ან თუნდაც ხუთივე პუნქტს, საშუალოდ ათ წელზე ნაკლები ხნის მანძილზე ჰქონდათ“.
შედეგები მამაკაცებისთვისაც ასეთივე იყო.
მამრობითი სქესის სუბიექტებს, რომლებიც არ ეწეოდნენ ჯანსაღი ცხოვრების წესს, 50 წლის ასაკში ასევე ჰქონდათ ერთ-ერთ დაავადება 26 წლის განმავლობაში. თუ სუბიექტები ეწეოდნენ ცხოვრების ჯანსაღ წესს ოთხი ან ხუთი ჯანსაღი ჩვევით, დაავადებების ტვირთი მხოლოდ 19 წლამდე იყო შემცირებული.
თქვენ ხართ ის, რასაც ჭამთ
მეცნიერების აზრით, სწორი კვება ხანგრძლივი და ჯანმრთელი სიცოცხლის საწინდარია. განსაკუთრებით, როდესაც საქმე ეხება გულის ჯანმრთელობას.
„მაღალი წნევა მსოფლიოში სიკვდილიანობის წამყვანი მიზეზია. ცხოვრების წესის მცირე ცვლილებებმა, როგორიცაა უკეთესი კვება და ვარჯიში, შეიძლება გააუმჯობესოს დიაგნოზი“.
ამ მხრივ თქვენი ორგანიზმის მხარდასაჭერად, საკუთარ რაციონში სპეციალურად უნდა ჩართოთ უჯრედისით მდიდარი პროდუქტები. ეს ნიშნავს: მიირთვით ბევრი მარცვლეული, ბოსტნეული და ხილი.
პარკოსნები, როგორიცაა ლობიო, ოსპი და ბარდა ასევე ხელს უწყობს ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას და ამცირებს გულის დაავადებების, მაღალი ქოლესტერინის და მაღალი წნევის რისკს.
თუმცა, უნდა მოერიდოთ შაქრით, ნატრიუმით, გაჯერებული ცხიმოვანი მჟავებითა და მარტივი ნახშირწყლებით მდიდარ საკვებს. ასეთ ინგრედიენტებს განსაკუთრებით უნდა მოერიდონ მაღალი ქოლესტერინის მქონე ადამიანები.
თანაბრად მავნეა: მოწევა და ჭარბი წონა
რასაც საერთოდ არ მოაქვს ჯანმრთელობისთვის სარგებელი: ეს არის მოწევა და ჭარბი წონა.
როგორც შედეგები გვიჩვენებს, მამაკაცებს, რომლებიც დღეში 15-ზე მეტ სიგარეტს ეწეოდნენ და ჰქონდათ ჭარბი წონა, ყველაზე ნაკლები შანსი გააჩნდათ, რომ დაავადების გარეშე იცხოვრებდნენ.
„მწეველებისთვის, რა თქმა უნდა, მთავარია, თავი დაანებონ მოწევას. ჭარბი წონის მქონე ადამიანებისთვის მნიშვნელოვანია წონის დაკლება და ჯანსაღი სხეულის წონის შენარჩუნება“.
ექიმი ხაზს უსვამს, რამდენად მნიშვნელოვანია დაზარალებულებისთვის მოწევის მიტოვება. რაც უფრო დიდხანს რჩება მწეველი სიგარეტის გარეშე, მით უფრო დიდია დადებითი ეფექტი ორგანიზმზე.
მნიშვნელოვანია! ინფორმაცია მოწოდებულია საცნობარო მიზნებისთვის. უკუჩვენებებისა და გვერდითი მოვლენების შესახებ ჰკითხეთ სპეციალისტს და არავითარ შემთხვევაში არ ჩაიტაროთ თვითმკურნალობა. დაავადების პირველი ნიშნების გამოვლენისას მიმართეთ ექიმს.
