Vivien გთავაზობთ სასარგებლო ინფორმაციას, რომლის დახმარებით ღვიძლის ციროზის პირველი სიმპტომების აღმოჩენას და მკურნალობის დროულად დაწყებას შეძლებთ.
როცა დიდი შინაგანი ორგანო წყობიდან გამოდის, მთელი ორგანიზმი შედეგებს განიცდის. ღვიძლის ციროზის პირველი სიმპტომები მხოლოდ დაავადების ბოლო სტადიაზე ვლინდება და ხშირად პირდაპირ ღვიძლის დაავადებაზე არ უთითებს.
თუ ღვიძლის ქსოვილებს სულ უფრო მეტი შემაერთებელი ქსოვილები შეცვლის, ღვიძლი სულ უფრო ნაკლებად ეფექტურად იმუშავებს. შედეგად, ადრე თუ გვიან მთელ ორგანიზმზე გავლენას მოახდენს. განსაკუთრებით, ნივთიერებათა ცვლა ირღვევა.
ტოქსინები, რომლებიც ღვიძლში უნდა დაიშალოს, სისხლიდან მთელ ორგანიზმში გადადის. ასე ორგანიზმს, მაგალითად, ტვინს შეიძლება დიდი ზიანი მიაყენოს. გარდა ამისა, ღვიძლი მნიშვნელოვან ცილებს ვეღარ აწარმოებს. ერთ–ერთი მისი შესაძლო შედეგი სისხლის შედედების პრობლემაა.
ღვიძლის ციროზი კანზე გავლენას ახდენს: ის შეიძლება მოყვითალო გახდეს, ზოგჯერ კანის ქავილს იწვევს. ასევე ნაღვლის კენჭების სწრაფად წარმოქმნის ალბათობა არსებობს.
დაავადებული ღვიძლი ჰორმონალურ ბალანსსა და ზოგიერთ სხვა მეტაბოლურ ფუნქციებზე გავლენას ახდენს. ღვიძლის ციროზით დაავადებული ბევრი პაციენტი წონას კარგავს, რადგან ორგანიზმი მკვებავ ნივთიერებებს სათანადოდ ვეღარ ითვისებს.
ღვიძლის ციროზის განვითარების შესაფერხებლად დაავადების მიზეზები უნდა იმკურნალოთ. თუ ასე არ მოხდა, სულ უფრო მეტი ღვიძლის უჯრედი დაიშლება და შემაერთებელი ქსოვილებით ჩანაცვლდება. გარდა ამისა, გართულებები დაუყონებლივ უნდა მოიშოროთ, რომ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ორგანოს უკმარისობა (ღვიძლის კომა) თავიდან აიცილოთ.
აღსანიშნავია, რომ ღვიძლის უჯრედების დაშლა დაავადების გვიან ეტაპზე ხდება, ვინაიდან ორგანოს ძალიან მაღალი სარეზერვო ფუნქციები აქვს. ჩვეულებრივ, პირველი სიმპტომები ღვიძლის დაავადებაზე არ მიგანიშნებთ:
- მუდმივი დაღლილობა
- ეფექტურობის შემცირება
- წონის კლება
- შფოთვა, ასევე განწყობის ცვლილება
- მუცლის ზედა ნაწილში ტკივილი ან ზეწოლა
- კანის მდგომარეობის გაუარესება
ხშირად სიმპტომები პირველად კანზე ვლინდება და არა ღვიძლში. ღვიძლის ციროზით კანის დაზიანება მოიცავს:
- კანის სიყვითლე;
- ვარსკვლავის ფორმის სისხლძარღვების გაჩენა, განსაკუთრებით სახესა და სხეულის ზედა ნაწილზე;
- კანის ქავილი;
- ხელისგულების სიწითლე;
- წითელი, რბილი და მშრალი ენა;
ამავდროულად, ორგანიზმი ბევრ ვიტამინს და მინერალს ვეღარ ითვისებს. ინსულინიც სათანადოდ არ იშლება, რაც შაქრის ან სახამებლის მეტაბოლიზმის ცვლილებებს იწვევს. სათანადო ზომების მიღების გარეშე შაქრიან დიაბეტს (ჰეპატოგენური დიაბეტი) განავითარებს.
ნივთიერებათა ცვლის დარღვევა გავლენას ახდენს ჰორმონალურ ბალანსზე, განსაკუთრებით კაცებში. სათესლე ჯირკვლები ვიწროვდება და იმპოტენციას ქმნის, გარდა ამისა, გულმკერდი ფართოვდება, სხეულზე თმა ცვივა და მუცელი იბერება. ქალებში არარეგულარული მენსტრუაციული სისხლდენა ჰორმონალური დისბალანსის ნიშანია.
ღვიძლის ციროზის გართულებები
თუ ღვიძლის ციროზის მიზეზებს არ იმკურნალებთ, სერიოზული გართულებებია მოსალოდნელი. შემაერთებელი ქსოვილები, რომლებიც დაავადების დროს წარმოიქმნება, სისხლის მიწოდებას ხელს უშლის.
ღვიძლის ვენებსა და კარის ვენაში სახიფათო ჰიპერტენზია (პორტალური ჰიპერტენზია) არსებობს, რადგან სისხლი ნაწიბურებიან ღვიძლში სწორად ვერ მოძრაობს. შედეგად, სისხლძარღვები ძლიერ ფართოვდება და ვარიკოზული ვენები წარმოიქმნება, განსაკუთრებით საყლაპავში ან კუჭში.
არტერიული წნევის ზრდა სისხლძარღვებს აზიანებს და მასიურ სისხლდენას იწვევს. ასეთი სისხლდენის შედეგია ოფლიანობა, გულისცემის სიხშირის ცვლილება და სუნთქვის გახშირება სასიკვდილო შოკამდე. ეს ვარიკოზული სისხლდენა სახიფათო საფრთხეს წარმოადგენს და პაციენტი კლინიკაში რაც შეიძლება სწრაფად უნდა მოხვდეს.
კარის ვენაში მაღალი არტერიული წნევის გამო სითხე მუცლის ღრუს აწვება და შეიძლება გამოიწვიოს ასციტი (სითხის დაგროვება მუცლის ღრუში). მუცელი სივდება და ტკივილს იწვევს, ასევე სუნთქვას ართულებს.
თუ ტოქსინები სისხლის გავლით ტვინში მოხვდება, რამდენიმე ნევროლოგიური და ფსიქიატრიული მდგომარეობა განვითარდება (ღვიძლის ენცეფალოპათია). ჩვეულებრივ, პირველი ნიშნებია ძილის დარღვევა, განწყობის ცვლილება ან კოორდინაციის პრობლემები. მოგვიანებით, ხელების ძლიერი კანკალი.
ასევე გონების დაკარგვის და დაბინდვის მომენტები იქმნება. ინტოქსიკაცია შეიძლება შეაფერხოთ, თუ ციროზის მიზეზებს უმკურნალებთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში სიცოცხლისთვის საშიში ღვიძლის უკმარისობის რისკი არსებობს.
დაზიანებული ღვიძლის უჯრედები იცვლება და სიმსივნეს, განსაკუთრებით, ვირუსულ ჰეპატიტს იწვევს. შემდეგ ავთვისებიან სიმსივნეს (ღვიძლის კარცინომა) ავითარებს, რომელიც სწრაფად იზრდება და მეორად სიმსივნეებს ქმნის.
მნიშვნელოვანია, ნებისმიერ სიმპტომს ყურადღება მიაქციოთ და ექიმს დროულად მიმართოთ.