ათეროსკლეროზი არის დაავადება, რომელიც უძველესი დროიდან ცნობილია. ყველაზე ხშირად შუახნის და ხანდაზმულ ადამიანებს აწუხებთ. ექიმების აზრით, ამ დაავადების განვითარება თავად ადამიანზე, უფრო ზუსტად, მის ცხოვრების წესზეა დამოკიდებული.
როგორ ვლინდება ათეროსკლეროზი
ამ პათოლოგიის დროს სისხლძარღვების კედლებში ქოლესტერინი გროვდება, რომელიც თანდათან მის შევიწროებას იწვევს. წარმოიქმნება ფოლაქები, რომელთაც სისხლძარღვების სივრცის მთლიანად დაბლოკვა შეუძლიათ. ასე იშემიური დარღვევა ვითარდება.
დაავადება სახიფათოა იმით, რომ გარკვეული დროის (წლების) განმავლობაში ქოლესტერინის დაგროვება უსიმპტომოდ მიმდინარეობს. ადამიანს არაფერი აკავებს, რომ ცხიმიანი კერძები მიიღოს, თამბაქო მოწიოს და ა.შ., რადგან თავიდან დისკომფორტს არ განიცდის.
გულში მტკივნეული შეგრძნებები მაშინ ჩნდება, როცა სისხლძარღვებში სისხლის დინების პრობლემა გამჯდარია.
ნაადრევ სტადიაზე უსიამოვნებები, როგორიცაა გულში სიმძიმე, მსუბუქი, იშვიათი გაოცება თავბრუსხვევის გამო, ცუდი ძილი, დაღლილობის, ამინდის ცვლილების და სხვა გარემოების ქვეშ იმალება.
მთავარი საფრთხე
დაავადების დიაგნოზის დასმა გვიან ხდება, როცა პროფილაქტიკა უკვე უძლურია. სტატისტიკურად, ათეროსკლეროზი მოულოდნელი სიკვდილის მიზეზი ხშირად ხდება.
შედეგი დამოკიდებულია იმაზე, თუ რომელი ორგანო დაზიანდა სისხლის მიმოქცევის დარღვევით. თუ დაზიანებულია კორონარული სისხლძარღვები, ინფარქტი ხდება, თუ თავის ტვინის სისხლძარღვები – ინსულტი. ორივე შემთხვევაში ადამიანი შეიძლება გარდაიცვალოს ან უნარშეზღუდული დარჩეს.
ინფარქტს თან ახლავს ძლიერი ტკივილი, ინსულტი კი ჩუმად მიმდინარეობს. ადამიანს შეიძლება დამბლა დაეცეს (მეტყველება წაერთვას) და ვერც კი დაიჩივლოს.
ინსულტის პირველი ნიშნების ცოდნა მნიშვნელოვანია
ინსულტზე ეჭვი შეიძლება შეგეპაროთ, თუ გაწუხებთ:
- მწვავე, ძლიერი თავის ტკივილი: კეფაში, საფეთქლებში ან სხვა ადგილებში;
- თავბრუსხვევა, რომელსაც თან ახლავს ღებინება და გულისრევა;
- არათანმიმდევრული მეტყველება ან მისი დაკარგვა;
- საავტომობილო ფუნქციების დარღვევა, გაშეშება, სახის ასიმეტრია;
ასეთი სიმპტომებიდან 3-4 საათში თქვენს მოქმედებას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. სწორედ ამიტომ, მომენტი არ გაუშვათ და სასწრაფო დახმარება დროულად გამოიძახეთ.
ამრიგად, ათეროსკლეროზს სერიოზული გართულებები ახლავს. ამის თავიდან ასაცილებლად, ამ დაავადების არსებობაზე სისხლძარღვები დროულად შეამოწმეთ.
ფაქტორები, რომლებიც ათეროსკლეროზის განვითარების რისკს ზრდიან
- სქესი: დაავადებისკენ მიდრეკილება კაცებს უფრო აქვთ.
- ასაკი: დაავადება ხშირად 50 წლის შემდეგ ვლინდება.
- გენეტიკური მიდრეკილება: მშობლების ნივთიერებათა ცვლიდან მიღებული სპეციფიკა, პირველ რიგში, ქოლესტერინის დაგროვების პრობლემები: ათეროსკლეროზი შეიძლება პროგრესირდეს ან შენელდეს.
- მავნე ჩვევები: თამბაქოს მოწევა და ალკოჰოლის ჭარბად მიღება.
- კვება: ცხიმიანი, შებოლილი, შემწვარი პროდუქტების ამოღებას არანაკლებ მნიშვნელობა აქვს.
- უკვე არსებული დაავადებები, როგორიცაა ჰიპერტონია და შაქრიანი დიაბეტი.
- ნაკლები ფიზიკური აქტივობა: რეგულარული დინამიური დატვირთვა ორგანიზმიდან ცხიმების გამოდევნას ხელს უწყობს, ამით სისხლძარღვების მდგომარეობას აუმჯობესებს.
შეიძლება თუ არა ათეროსკლეროზის განკურნება
სპეციალისტების თქმით, დაავადება სრულად არ იკურნება, მაგრამ მისი განვითარების შეფერხება შესაძლებელია.
მედიკამენტური კორექციისთვის გამოიყენება წამლები, რომლებიც ღვიძლში ქოლესტერინის წარმოების ფუნქციას თრგუნავენ, ასევე ანადგურებენ ტრიგლიცერიდებს, რომელიც ნეიტრალურ ცხიმოვან სტრუქტურებს მიეკუთვნება.
ნებისმიერ შემთხვევაში წამალი მკაცრად ექიმის რეკომენდაციით უნდა მიიღოთ.
ქირურგიული ჩარევა მხოლოდ მწვავე აუცილებლობის შემთხვევაში ხდება, როცა დაავადება პროგრესირებს. ჩვეულებრივ იყენებენ: ანგიოპლასტიკას, ასევე სტენტირებას და აურტო–კორონარულ შუნტირებას.
არამედიკამენტური კორექცია მოიცავს ცხოვრების წესის შეცვლას: სწორი კვება, დინამიური ფიზიკური ვარჯიში, მავნე ჩვევების მოშორება.
გახსოვდეთ! ათეროსკლეროზს ნებისმიერი არტერიის დაზიანება შეუძლია, ამიტომ პერიოდულად სისხლძარღვები გამოიკვლიეთ.
ათეროსკლეროზის ფოლაქები არ იწოვება და მათი თავიდან აცილება უფრო მარტივია, ვიდრე ქირურგიული მეთოდების გამოყენება.
ათეროსკლეროზის პროფილაქტიკა ადამიანს სიცოცხლის წლებს მატებს!
