სომხური სამზარეულო პლანეტაზე ერთ-ერთ ძველ სამზარეულოდ ითვლება, ხოლო ბევრი თანამედროვე ხორციანი კერძი სწორედ რომ კავკასიურ საწყისს შეიცავს. ერთ-ერთი ძველი კერძი, რომელიც დღემდე ყველას უყვარს, არის ხაშის წვნიანი, რომელიც კავკასიაში პოპულარულია.
ხაშს ასევე „ღარიბების კერძს“ უწოდებენ. მას საკმაოდ ლოგიკური ახსნა აქვს, თუ ისტორიას გადავხედავთ. საქმე იმაშია, რომ საქონლის განაწილების დროს, შიგნეულობას და ფეხებს ღარიბებს აძლევდნენ, რომლებიც ამისგან საეჭვო ხორცის წვნიანს ამზადებდნენ. ამასთან კერძი იმდენად გემრიელი გამოვიდა, რომ მდიდრებმა მეორეხარისხოვანი კერძის გაცემა შეწყვიტეს და ხაშის თავად მომზადება დაიწყეს.
ზოგიერთი სომხური კერძი შეუძლებელზე დიდი ხნით ადრე მზადდება და ხაშის წვნიანი ერთ-ერთი მათგანია. დღეს გიამბობთ, თუ როგორ მოამზადოთ წვნიანი, ამასთან ნამდვილი, სომხური, რომლის ერთი კოვზის გასინჯვისთანავე სითბო გიპყრობთ და გეჩვენებათ, რომ ამქვეყნად თავიდან დაიბადეთ.
სომხური წვნიანი
ხაშის ინგრედიენტები კარგად უნდა შეარჩიოთ. ღორის ფეხები კერძისთვის ხორციანი და ცხიმიანი უნდა იყოს. ხაშისთვის აუცილებლად მსხვილი ფეხები უნდა აიღოთ, რომელიც ხორცის მოშორების შემდეგ დარჩება – ის წვნიანს სქელს და მკვებავს ხდის.
ინგრედიენტები:
- 3 გასუფთავებული ღორის ფეხი
- 1 დიდი ზომის შაქრიანი ძვალი
- 3 თავი ნიორი
- ლავაში, ბოლოკი, მარილი გემოვნებით
მომზადება:
1.ფეხები 6 თანაბარ ნაწილად დაჭერით, ქვაბში მოათავსეთ და ცივი წყალი დაასხით, რომ ხორცს სისხლი, მტვერი და სიბინძურე მოაშოროთ. წყალი 1 დღის განმავლობაში ყოველ 2 საათში გამოცვალეთ.
2.დროის გასვლის შემდეგ, ხორციანი ქვაბი ცეცხლზე დადგით, ბულიონი ადუღებამდე მიიყვანეთ და 4-5 საათით ადუღეთ. ქაფის მოშორება არ დაგავიწყდეთ. ასევე გახსოვდეთ, რომ ხაში მარილის გარეშე იხარშება.
3.შესანიშნავი წვნიანი მზადაა. ტყუილად ხაში არ ითარგმნება, როგორც „ადუღებული“. ცეცხლიდან გადმოდგით და ცხელი კერძი სუფრაზე გაიტანეთ. ნიორი დაუმატეთ და აურიეთ.
4.უკვე თეფშზე ლავაშის ნაჭერი დაუმატეთ და მარილის მოყრა არ დაგავიწყდეთ. წვნიანთან ერთად ბოლოკი უნდა მიირთვათ.
ხაშის მომზადებას აღმოსავლეთში მხოლოდ მამაკაცებს ანდობენ. თავად პროცესი, როგორც ხედავთ, თითქმის ნახევარ დღეს მოითხოვს, მაგრამ შედეგი ამად ღირს. ასეთი კერძი ნიორთან და ბოლოკთან ერთად, რა თქმა უნდა, სადღესასწაულო მაგიდის ან საქმიანი შეხვედრისთვის არ გამოდგება.
ხაშის წვნიანს ახლობლების წრეში მიირთმევენ. ამასთან ხშირად კოვზის გარეშე, პირდაპირ შიშველი ხელებით, რაც თანამედროვე ეტიკეტის ჩარჩოს სცდება. მაგრამ თუ ხაშზე დაგპატიჟეს, ანუ თქვენ მისი ახლობელი ხართ, რადგან უცხოსთან ასეთ სანახაობას არ იზიარებენ.
სომხეთში ხაშის წვნიანს სამკურნალო კერძადაც კი თვლიან, რომელიც ოფიციალური მედიცინის მიერ სამკურნალოდ ითვლება. მას მძიმე ავადმყოფობის ან რთული სამუშაო დღის შემდეგ ენერგიის აღსადგენად მიირთმევენ.
კერძი იმდენად გემრიელი აღმოჩნდა, რომ ბევრი ქვეყნის, ახლო აღმოსავლეთის, ევროპის და აფრიკის ქვეყნებისთვის საყვარელი კერძი გახდა.