მარი უკვე სამსახურიდან გამოდიოდა, როცა ტელეფონის ზარის ხმა გაიგონა. ჩანთიდან ამოიღო და დაინახა, რომ მისი მეგობარი ანა რეკავდა.
– გამარჯობა ანა, გისმენ!
– გამარჯობა, როგორ ხარ? ჯერ კიდევ სამსახურში ხარ მოსწავლეებთან ერთად? ადრე აღარ გირეკავ, ხმას მაინც ვერ გაიგებ.
– არა, უკვე გამოვედი. საჩქარო საქმეა?
– არა, საჩქარო არაფერი, მაგრამ წინადადება მაქვს. ხვალ შაბათია. მოდი, კულტურულად დავისვენოთ, ჩემი ძმის გამოფენაზე გეპატიჟები, შემდეგ კაფეში დავსხდეთ. მიზეზი მაქვს, მეორე შვილიშვილი გამიჩნდა. საწყენია, რომ შორს ცხოვრობენ, მაგრამ შვებულებაზე წავალ და დავეხმარები, უკვე დავპირდი.
– ანიკო, გილოცავ, ახლა ორგზის ბებია ხარ. თანახმა ვარ. ჩემი ნოდარი ხვალ მუშაობს, შაბათ–კვირას ხშირად მუშაობს, ნეტა რა საქმე აქვთ? ამბობს, რომ მის გარეშე არ გამოვა. ის ხომ მთავარი სპეციალისტია.
გზაზე სუპერმარკეტში შეიარა, პროდუქტები შეიძინა. დღეს პარასკევია, სამსახურიდან ადრე გამოვიდა, მუსიკალურ სკოლაში პედაგოგად მუშაობს. ინტელიგენტი და დახვეწილი ქალია, 53 წლის. მთელი ცხოვრება მუსიკით გატაცებულია. კარგად გამოიყურება. კეთილი და მშვიდია. მის სულში მუსიკა ჟღერს. მეგობრები ყოველთვის ეხუმრებიან:
– მარიკო, გამორთე მუსიკა თავში. სერიოზული საქმე გვაქვს. ისევ ღრუბლებში დაფრინავ?
– კი, ანიკო. ყველაფერი გამოვრთე და ყურადღებით გისმენ. ხომ იცი, მის გარეშე ცხოვრება არ შემიძლია.
მუსიკა მისთვის აბსოლუტური აუცილებლობაა. მისი სასიცოცხლო ძალაა და ჰაერივით სჭირდება. ცდილობს, რომ მოსწავლეებს მუსიკა და მისდამი დამოკიდებულება ასწავლოს. პიანინოზე დაკვრას ასწავლის. 30 წელია დაოჯახებულია. მშვიდად ცხოვრობენ, ურთიერთგაგებაში, ერთმანეთს ენდობიან და პატივს სცემენ. ქმარი ცოლის საპირისპიროა. თუ მარი ნაზი და ზეშთაგონებულია, ნოდარი მიწიერი, ტექნიკური განათლებით, პოლიტექნიკური დაამთავრა. მისთვის ამ სამყაროში ყველაფერი ნათელი და გასაგებია. ის მეტალურგიული ქარხნის მთავარი ინჟინერია. მომხიბვლელი მარი შეუყვარდა იმ მომენტში, როცა ის მორიგი კონცერტიდან ბრუნდებოდა, ყვავილებით და ამაღლებულ განწყობით. როცა გვერდით ჩაუარა, ამ მოხდენილი ლამაზმანით დაინტერესდა. ის არ მიდიოდა, არამედ დაფრინავდა, ირგვლივ ვერავის ამჩნევდა. მოგვიანებით აუხსნა, რატომ ვერ ხედავდა ვერავის და გაუკვირდა, როცა ნოდარიმ გააჩერა:
– მე ჯერ კიდევ საკონცერტო დარბაზში ვიყავი და ჩემში მუსიკა ჟღერდა.
მას შემდეგ ოჯახური, მშვიდი ცხოვრების წლები გავიდა. მარი მზრუნველი დედა, ცოლი და კარგი დიასახლისია. ვაჟი გაზარდა. ის დაქორწინებულია, პატარა ქალიშვილი ჰყავს. მალე სკოლაში წავა. შვილი მამას ჰგავს. დედის მუსიკალური უნარები არ გადაეცა.
ვახშამი მოამზადა და ქმარს ელოდა, რომელიც რატომღაც იგვიანებდა. მოვიდა მაშინ, როცა მარი ინტერნეტში რაღაცას კონცენტრირებული უყურებდა.
– გამარჯობა ცოლო. სახლში ვარ – გაიგონა მარიმ შემოსასვლელიდან.
– გამარჯობა ნოდარი. ისევ შეგაგვიანდა?
– კი, ისევ. საქმე ბევრია. ხომ იცი, რომ ახალი სახელოსნო ავაშენეთ, ახალი ტექნიკა შემოგვაქვს. ჩემი რკინის ამბები არ გაინტერესებს. ხვალაც სამსახურში გასვლა მომიწევს.
– გასაგებია. მე და ანა მისი ძმის გამოფენაზე წავალთ. ედუარდს იცნობ. როგორი ნიჭიერია. ხატავს, უფრო სწორად ხატებს წერს. აღფრთოვანებული დარჩები.
– ყოჩაღ შენ და ანას, კულტურულად დაისვენებთ. მე კი ქარხანაში ვიქნები.
შაბათს ანამ დაქალს მანქანით მოაკითხა. მარიმ ფანჯრიდან დაინახა და მაშინვე ჩავიდა. გამოფენაზე ნახატებს ყურადღებით ათვალიერებდნენ.
– მარი, ხომ კარგად ხატავს ედუარდი? მისი ბუნება თვალწარმტაცია და როგორ ახერხებს? საიდან მოდის? ღმერთმა მისცა ნიჭი, როგორც შენ. მთელი ცხოვრება მუსიკაში ხარ და ბავშვებს ასწავლი. მე კი უნიჭო ვარ! არაფერი მაინტერესებს, ვმუშაობ, ვკითხულობ, ვამზადებ, ვალაგებ. ჩემი ქმრისთვის ვცდილობ, მაინც აფასებდეს. ვანოს შინ ყოფნა უყვარს. ვერსად წაიყვან. მხოლოდ სამსახური – სახლი – აგარაკი. კარგია, რომ აგარაკზე მაინც სიამოვნებით დადის. იქ კი ხელმარჯვეობას იჩენს.
– ანა, რას ამბობ საკუთარ თავზე? ვინ აცხობს გემრიელ ნამცხვრებს? ვინ არის გატაცებული ყვავილებით? როგორი ლამაზი აგარაკი აქვს. ეზოში შემოსვლისთანავე თვალს უხარია. ენით აუწერელი სილამაზეა! – აღფრთოვანებით ღუღუნებდა დაქალი.
გამოფენის შემდეგ კაფეში წავიდნენ. იქ ხშირად დადიან, საიდუმლოებებს განიხილავენ, ქმრებზე საუბრობენ. ქმრებს დიდად არც ერთი უჩივის, ნორმალური კაცები არიან. ასე დაქალები თავიან ნახევრებზე საუბრობენ. კაფეში აღფრთოვანებულები შევიდნენ, კედელთან მაგიდასთან დასხდნენ. მარი, შემოსასვლელ კართან ზურგით იჯდა და მეგობარს თავისი მოსწავლის მუსიკალურ ნიჭზე უყვებოდა, როგორი ნიჭიერია და როგორ ადვილად სწავლობს ყველაფერს. მოულოდნელად ანამ მეგობარს პირზე ხელი ააფარა.
– მარი, უკან არ მიიხედო. უყურე შენ, ამას არ ველოდი! მოიცადე, უკან არ მიიხედო.
ანამ დაინახა, როგორ შემოვიდა კაფეში ნოდარი ახალგაზრდა ქალთან, მხიარულად საუბრობდა და იცინოდა. წყვილმა კუთხეში ადგილი დაიკავა. კარგად ჩანდა, როგორ ეჭირა ნოდარის ქალის ორივე ხელი და თვალს არ აშორებდა. შემდეგ ოფიციანტი მოვიდა და რაღაც შეუკვეთა.
– მარი, მაპატიე, მაგრამ შენი ქმარი. სხვაგვარად ვერ იტყვი, – ანას სიტყვებმა მარი შეაშინა.
– ანა, რატომ შეურაცხყოფ ჩემს მეუღლეს? არ დაუმსახურებია ასეთი მოქცევა.
– ეჰ, ჩემი ნოდარი, ჩემი ნოდარიკო, ფუ, სად არის შენი ნოდარი? სამსახურში არა? შენი ნეკა თითის ღირსიც არაა.
– ანა, შეწყვიტე, თორემ გავბრაზდები.
– კარგია. მიბრუნდი და შეხედე შენს ნოდარს.
ანა მიტრიალდა და უზარმაზარი ფიკუსის მიღმა დაინახა მისი მეუღლე, რომელიც უცხო ქალს საყვარლად უღიმოდა, ისიც მისკენ იხრებოდა. თვალებს ვერ უჯერებდა. თავიდან ადგომა და მისთვის სილის გაწვნა სურდა. მაგრამ ამის გაკეთება არ შეეძლო, ასეთი აღზრდილი არ იყო. სახეზე ხელები აიფარა და გაუნძრევლად იჯდა. ანამ სახიდან ხელები მოაშორა და ცრემლიანი თვალები დაინახა.
– მაპატიე მარი. ოღონდ არ იტირო. არ აჩვენო ამ მოღალატეს. თავი ხელში აიყვანე. დამშვიდდი. აი, წყალი დალიე. ეს მან უნდა ინერვიულოს, შენ უნდა აჩვენო, რომ გულნატკენი არ ხარ, რბილად რომ ვთქვათ, გაკვირვებული.
ცოტა ხანში გონს მოვიდა. მეგობრები ადგნენ და ნოდარის მაგიდას მიუახლოვდნენ. მაშინვე გვერდით მიუსხდნენ.
– გამარჯობა, ნოდარი, – შხამიანად მიესალმა ანა.
– გამარჯობა, ნოდარი, – გაიმეორა ცოლმა, თავს ძლივს იკავებდა – ვხედავ, დღეს ძალიან დატვირთული მუშაობ. ბევრი საქმე გაქვს.
– დიახ, დიახ, ნოდარი, თავი არ მოიკლა, – უთხრა ცოლის დაქალმა, თან ნოდარის მეგზურს თვალებით ბურღავდა.
ნოდარიმ მეტყველების უნარი დაკარგა. მარის ასეთი დაბნეული არასდროს უნახავს. ყოველთვის თავდაჯერებული იყო, ახლა კი.
– ნოდარი, ვინ არიან ეს ქალები და რატომ გელაპარაკებიან ასე? – გონს მოვიდა მეგზური.
– ხედავ, მარინა.
– საყვარელო, ეს მისი ცოლია, მე მისი მეგობარი. შენ ვინ ხარ?
ახალგაზრდა ქალი ცოტათი დაიბნა, მაგრამ მალე გონს მოვიდა:
– ცოლი? მე რა, რომ ცოლია. ვიცი, რომ ნოდარის ცოლი ჰყავს. ქმრის ჯაშუშობა სწორი საქციელი არაა, უკულტურობაა, – უხეშად უპასუხა უცნობმა.
– შენ გვასწავლი კულტურას? ჩვენ სხვის ქმრებთან არ დავდივარ, უმჯობესია გაჩუმდე, – შეაწყვეტინა ანამ.
მარიმ გამბედაობა მოიკრიბა და სწრაფად ფეხზე წამოდგა:
– ასეა ხომ, ნოდარ. დღეიდან შენი დანახვა აღარ მინდა. ნივთების წასაღებად შეგიძლია მოხვიდე. წავიდეთ ანა, აქ სუნთქვა მიჭირს. ამ საზოგადოებაში.
– ოჰ, როგორი კულტურული და აღზრდილი ცოლი გყავს. მე სახეში გავარტყამდი, – გაიგონეს ზურგს უკან.
როცა მანქანაში ჩასხდნენ, მარიმ ცრემლებს გასაქანი მისცა.
– ანიკო, მისი მჯეროდა. მან კი? ეს რა არის? მთელი ეს დრო სიყვარულს მეფიცებოდა, თავად?
– იტირე მარი, იტირე, გულიდან ამოიღე. შემდეგ თავს უკეთ იგრძნობ.
ნოდარი შოკში იყო. ასე ცოლის და მისი დაქალის წინაშე დაიწვა. თითქოს ლაფში ამოსვარეს. რამდენჯერ გაუმართლა, ეს ხომ მისი პირველი საყვარელი არ იყო. ამ მარინას მხოლოდ სამი თვეა ხვდება, 1 წლის წინ ქმართან განშორების შემდეგ დედასთან ერთად ჩამოვიდა და მასთან ბუღალტერიაში მუშაობს.
მარინამ ნოდარი სწრაფად აცდუნა. მთავარი ინჟინერი, მდიდარი, სიმპათიური და არც ისე მოხუცი, სულ რაღაც 56 წლის. კარგად გამოიყურება, სპორტული, ნავარჯიშები. ძუნწი არაა, ყვავილებს და საჩუქრებს ჩუქნის, მართალია უმნიშვნელოს, მაგრამ მაინც სასიამოვნოა. ეს მხოლოდ დასაწყისია, უფრო მეტს ეცდება.
– ნოდარი, რატომ მოიწყინე? მერე რამ, რომ ცოლმა დაგიჭირა. თავს გაიმართლებ, ეტყვი, რომ საქმეზე ვიყავით. დაარწმუნებ, გაპატიებს. თუ არ გაპატიებს, ჩემთან მოხვალ. მართალია, დედასთან ერთად ვცხოვრობ, მაგრამ შეგვიძლია ბინა ვიქირავოთ.
– რას ამბობ? რა ბინა, რაზე საუბრობ? ცოლთან განქორწინებას არ ვგეგმავდი. ის ღირსეული ქალია. არასდროს მაპატიებს.
–კარგი ერთი. ბევრ ქალს დაუჭერია ქმარი ღალატზე. გაპატიებს და დაივიწყებს, მაინც თანამდებობაზე ხარ და ფული გაქვს.
– მარინა, რაზე საუბრობ? ჩემს ცოლს ნატიფი და მგრძნობიარე სული აქვს. მას უნდა იცნობდე. ნამდვილი ქალია, აღზრდილი, მისნაირები ცოტანი არიან. ასეთები წყენას არ პატიობენ. მე, როგორც სულელმა, გული ვატკინე. არა, არ მაპატიებს.
მარიმ ქმრის ნივთები შეაგროვა. მართალია, ყველა არა, დანარჩენს შემდეგ წაიღებს. ჩემოდანი და ჩანთა გარეთ დერეფანში გაიტანა. მისთვის ცხოვრებამ აზრი დაკარგა.
– როგორ ვიცხოვრო მარტო? ნოდარი ჩემი იმედი იყო. თურმე მოღალატე აღმოჩნდა. ვერ ვაპატიებ. იქნებ ადრეც ჰყავდა ქალები, ის ხომ გვიანობამდე ხშირად მუშაობდა. ძალიან ძლიერ და ღრმად მატკინა გული. მის გარეშე ცხოვრება უნდა ვისწავლო.
ნოდარს ნივთებთან ერთად წასვლა მოუწია. მარის მისი ხმის გაგონებაც არ სურდა. მანაც ნივთები შეაგროვა და სასტუმროში წავიდა. მხოლოდ განქორწინებისას შეხვდნენ.
დრო გავიდა. მარიმ მარტო ცხოვრება ისწავლა. მუსიკა და მოსწავლეები დაეხმარნენ. იქ სულიერად ისვენებდა. მეგობარი ხშირად აკითხავდა, შაბათ–კვირას არ ტოვებდა, აგარაკზე ეპატიჟებოდა. ნოდარიმ დაბრუნება რამდენჯერმე სცადა, მაგრამ უშედეგოდ.
ერთხელ ანა და მარი გამოფენაზე იყვნენ, სადაც მარის 60 წლის მამაკაცი მიუახლოვდა. ეს ედუარდის, ანას ძმის ნაცნობი იყო. თავი ასე წარმოადგინა:
– შუადღე მშვიდობისა, ძვირფასო ქალბატონებო, შეიძლება თქვენი გაცნობა. მეგობარმა დაჟინებით მირჩია. აი, იქ ზის და იღიმის. გიორგი მქვია. რა თქმა უნდა, ჩემი სახელი არაფერს გეუბნებათ.
გაღიმებული ედუარდიც მაშინვე მიუახლოვდათ.
– გამარჯობა დაო, გამარჯობა მარი. მინდა გაგაცნოთ ჩემი კარგი ნაცნობი. მარი, მას მოსწონხარ, თან ძალიან დიდი ხანია. ის ჩემს ყველა გამოფენაზე დადის, მაგრამ არასდროს გეცნობოდა, რადგან იცოდა, რომ ოჯახი გქონდა და სხვებს ყურადღებას არ აქცევდი. ახლა იცის, რომ თავისუფალი ხარ.
– მარი, – გიორგის ხელი გაუწოდა.
და–ძმამ ერთმანეთს ეშმაკურად გადახედეს და გაღიმებული განზე გადგნენ. გიორგი მაღალი, ჭაღარა თმიანი, რესპექტაბელური მამაკაცი იყო. მისი თაფლისფერი თვალები სათვალის მინიდან იმედს ასხივებდა. ძვირადღირებული სათვალე ძალიან უხდებოდა, თვალშისაცემი არ იყო. მთელი მისი გარეგნობა მეტყველებდა, რომ თავდაჯერებული და საიმედო მამაკაცი იყო.
მას შემდეგ, მარი და გიორგი ერთმანეთს ხშირად ხვდება. ის საკუთარ თავზე ბევრს ჰყვება. გატაცებული ადამიანია, მხატვარი, ბევრს მოგზაურობს და მოგზაურობა უყვარს. საკუთარი სახელოსნო აქვს, ქმნის და ლამაზად მოქცევა იცის. ერთწლიანი ნაცნობობის შემდეგ მარის ხელი სთხოვა, რომელზეც ქალმა უარი ვერ უთხრა. მისი წინადადება მიიღო. ახლა დაოჯახებულია, ქმართან ერთად ხშირად მოგზაურობს და დაქალს აგარაკზე ხვდება.