დედუცია წამოადგენს მსჯელობის განსაკუთრებულ მეთოდს, რომელიც დაფუძნებულია ლოგიკური მსჯელობების ჯაჭვზე რომლის ყველა რგოლი ერთმანეთთანაა დაკავშირებული და შედეგად მივყავართ უდაო ჭეშმარიტებამდე, გონებრივ დასკვნამდე.
დედუქცია – ჭეშმარიტების გამოვლენის მეთოდია, რომელიც ჭეშმარიტ მეცნიერებებში გამოიყენება: მათემატიკა, ფიზიკა, ქსიომების კარნახით. თუმცა დედუქციის გაგებას უფრო ფართო გამოყენება აქვს არა მხოლოდ მეცნიერებაში არამედ ცხოვრებაშიც, სამსახურში, ყოველდღიურ საქმიანობაში.
დედუქციის უდავო სარგებელი
აზროვნების დედუქციური მეთოდი სასარგებლოა საქმიანობის მრავალ სფეროში, მეცნიერულის კვალდაკვალ. ამის ერთ-ერთი ბრწყინვალე დადასტურებაა ლიტერატურული პერსონაჟი “შერლოკ ჰოლმსი”, რომელიც დედუქციის მეთოდის გამოყენებით იზიებდა ყველაზე ჩახლართულ დანაშაულებს. ამიტომ თამამად შეიძლება ითქვას, რომ დედუქცია სასარგებლოა კანონდამცველი სფეროს მუშაკებისთვის, იურისტებისთვის, დეტექტივებისთვის და ა.შ.
უდავოა ის ფაქტი, რომ დედუქცია სასარგებლოა ნებისმიერი ადამიანისთვის ცხოვრებასი, რითიც არ უნდა იყოს ის დაკავებული. სწავლისას ის ეხმარება უფრო სწრაფად და უკეთესად გაერკვიოს შესწავლად საგანში, სამსახურში – მიიღოს უფრო რაციონალური გადაწყვეტილებები და გათვალოს თავისი მოქმედებები რამოდენიმე ნაბიჯით წინ, ხოლო ცხოვრებაში – უკეთსად გაერკვიოს ადამიანებში და ააწყოს ურთიერთობა გარემოცვასთან.
როგორ განვავითაროთ დედუქცია?
საკუთარი თავის განვითარების მცდელობით, ადამიანი უეჭველად მიდის დედუქციის განვითრების საჭიროებამდე. დედუქციური აზროვნების განვითარებას, როგორც ბანალურად არ უნდა ჟღერდეს ეს, ეხმარება სხვადასხვა თავსატეხების და ლოგიკური ამოცანების ამოხსნა. მაგალითად, მაგალითად ჩვენს საიტზე მოიპოვება შესანიშნავი ტავსატეხები, მათი დახმარებით არა მხოლოდ დედუქციის გავარჯიშებაა შესაძლებელი, არამედ დროის სასარგებლოდ გატარებაც არის შესაძლებელი.
არის რამოდენიმე რჩევა მათვის, ვინც სერიოზულად არის დაინტერესებული დედუქციის განვითარებით:
- რაიმე ინფორმაციის შესწავლისას, შეეცადეთ მისით დანამდვილებით დაინტერესდეთ, ჩაუღრმავდით შესწავლადი საგნის ყველა წვრილმან დეტალს. ამისათვის მოიძიეთ ცნობისმოყვარეობის გაღვივების გზები კონკრეტული საკითხისადმი, რომელიც გიბიძგებთ მისი ძირეული შესწავლისკენ.
- გაიღრმავეთ არსებული ცოდნა სხვადასხვა მხრივ. ამა თუ იმ საკითხის ზედაპირულად შესწავლით შეუძლებელია თქვენს გონებას ღრმა ანალიზი შეასწავლოთ, ამიტომ შეეცადეთ მიაკვლიოთ იმ ინფორმაციის საწყისებს რის შესწავლასაც თქვენ ცდილობთ.
- გააფართოვეთ თვალსაწიერი. შეუძლებელია განავითაროთ აზროვნება მხოლოდ ერთი სფეროს შესწავლით. მნიშვნელოვანია შეისწავლოთ ყველაზე განსხვავებული თემატიკის ინფორმაციებიც კი – მეცნიერება, ლიტერატურა, მუსიკა, ხელოვნება და მრავალი სხვა. ამაში თქვენ დაგეხმარებათ ცოდნის ნებისმიერი წყარო – ენციკლოპედიები, სასწავლო კურსები, ზოგადსაგანმანათლებლო წიგნები.
- მოქნილი აზროვნება – მნიშვნელოვანი წინაპირობაა დედუქციის განვითარებისათვის. რაცარუნდა რთული იყოს ეს დასაწყისში, შეეცადეთ იპოვოთ განსხვავებული, ჩვეულებრისიგან განსხვავებული გადაწყვეტილებები. მას შემდეგ რაც შეზლებთ საგანი განიხილოთ (სიტუაცია, მოვლენა, სიტყვა) განსხვავებული რაკურსებიდან, თქვენ შეზლებთ ისწავლოთ საუკეთესო გადაწყვეტილებებისა გამოტანა დასახული ამოცანებიდან.
- შეეცადეთ კრიტიკულად მიუდგეთ ჩვეულ სიტუაციებსაც კი და ისწავლეთ ოფტიმალური გამოსავლის პოვნა დამოუკიდებლად, ნუ გექნებათ სხვისი იმედი.
- ერთმანეთს აზროვნების ორი მეთოდი შეურწყეთ – დედუქცია და ინდუქცია (გონებრივიდასკვნა პიროვნულიდან ზოგადამდე, საპირისპირო დედუქცია).
როგორც ჩანს ყველაზე ნათელი დედუქციური აზროვნების მგალითი ზემოთ ნახსენები შერლოკ ჰოლმსია. რომელიც ჩადენილი დანაშაულის ზოგად საწყის მოვნელის ყველა მონაწილესთან ერთად, – ის მუდმივად მიდიოდა ყველა ადამიანის პიროვნებასთან დაკავშირებულ მოვლენებთნ, განხილვით, მისი მოქმედებების ლოგიკური ჯაჭვების შენებით, ქცევები, მოტივებით, ადგენდა მის კავშირს დანაშულთან. ამგვარად, ლოგიკური გონებრივი დასკვნით, ის პოულობს დამნასავეს ისე რომ იძლევა უდავო მტკიცებულებებს.