მე მყავს უმცროსი და, ის 9 წლის არის. ისტორია ასეთია: პირველ კლასში შესვლამდე მამა გარდაეცვალა, დედას ქალიშვილი უყურადღებოდ დარჩა და სკოლამდე მის განათლებაზე არავის უზრუნია. ისინი სოფელში ცხოვრობენ, სადაც პრაქტიკულად არ არსებობს ცივილიზაცია. როდესაც ბავშვი სკოლაში დადიოდა, ის ერთ ადგილზე ვერ ჩერდებოდა, არ სწავლობდა და შეეძლო გაკვეთილის დროს მოულოდნელად ამდგარიყო და სიარული დაეწყო.
ამ სკოლაში 50% ხანდაზმული მასწავლებლები არიან, 50%-ს კი მხოლოდ კურსები აქვს გავლილი. ასე მიიყვანეს ჩემი და მეორე კლასამდე და, თითქოს, ყველაფერი კარგად იყო. სკოლაში სწავლის დაწყებიდან 6 თვის შემდეგ ის ექიმებთან გაგზავნეს, ნევროლოგთან და ფსიქიატრთან. სამწუხაროდ, მღელვარების, უხერხულობისა და ექიმის ზეწოლის გამო, რომელმაც დედას სიტყვაც კი არ ათქმევინა, „გონებრივი ჩამორჩენილობის“ დიაგნოზი დაუსვეს და დიაგნოზის დასადასტურებლად ახლომდებარე დიდ ქალაქში გაგზავნეს.
დედა ისტერიულ მდგომარეობაში იყო, ბავშვმა ამ ყველაფრის შემხედვარემ ხელახალ მიღებაზე წესიერად ვერაფერი თქვა და დიაგნოზი დაუდასტურდა. ის სკოლა-ინტერნატში გაამწესეს. ის იქ კვირაში ხუთ დღეს ატარებს. ექვსთვიანი მეცადინეობის შედეგად ბავშვმა ისწავლა კითხვა, წერა (ცოტა) და დათვლა.
მუდმივ გამგზავრებებს და დედასთან განშორებას ისტერიკები და ცრემლები ახლავს. არ ვიცი, როგორ მოვიქცე. დედამისი ისტერიკაშია და არ სურს მისი ისევ ძველ სკოლაში გადმოყვანა. ამბობს, რომ ჩვენს სკოლაში წესიერად არაფერს ასწავლიან. ეს გამგზავრებები კი ძალიან მტკივნეულია ჩემი დისთვის. არ ვიცი, იქნებ სხვა სკოლაში გადავიყვანო და თავად ვასწავლო, წრეებზე ვატარო? ჩემი დისთვის მხოლოდ საუკეთესო მინდა.
მე ქალაქში ვცხოვრობ, სადაც ვსწავლობ და ვმუშაობ. განათლება და დამატებითი შესაძლებლობები აქ ბევრად ხელმისაწვდომია. მაგრამ არ ვიცი, ჩემს დას მე ხომ არ გამომატანენ? თან მეშინია, იქნებ ნორმალურ სკოლაში არ მიიღონ? მე კი მუდმივად მასთან ყოფნას ვერ შევძლებ. სოფელში მდგომარეობა სულ უფრო და უფრო გაუარესდება. ჩემი და არ არის სულელი და აშკარად არ არის გონებრივად ჩამორჩენილი, ერთადერთი არის ის, რომ ის უბრალოდ არ არის მომზადებული სკოლისთვის, მისთვის დრო არავის დაუთმია.
მე თვითონაც ჩვენი სოფლის სკოლაში ვსწავლობდი, მაგრამ კარგი მასწავლებელი მყავდა, ჩემს დას კი ისეთი შეხვდა, რომელიც ბავშვებს არაფერს ასწავლის, მას მხოლოდ 8 წლიანი განათლება აქვს და კურსები აქვს გავლილი. რაც შეეხება ექიმებს, ეჭვი მეპარება მათ დიაგნოზებში: სკოლაში რომ მიიღეს, მაშინაც იყო კომისია, მაგრამ არაფერი უთქვამთ.
უბრალოდ, ამ მასწავლებლის მეთოდებმა მასზე ძლიერი გავლენა მოახდინა. ბავშვი გარიყულივით ცალკე იჯდა და მას წესიერად არაფერს ეუბნებოდნენ (მე ვიცნობ ამ მასწავლებელს და ვიცი მისი გაკვეთილები). გარდა ამისა, როცა კომისიაზე გაგზავნეს, დედა ექიმს საერთოდ არ დალაპარაკებია, მას უთხრეს: „დედიკო, ჩვენ ბავშვს ველაპარაკებით“. მშობლის გაჩუმება ნორმალურია? შემდეგ კი ჩუმად ჩაწერეს რაღაც სამედიცინო წიგნში, რის შემდეგაც რეგიონულ ცენტრში გაგზავნეს.
იქ კი კითხები დედასაც დაუსვეს და შვილსაც და რაც გასაკვირია, ექიმის სიტყვებს ვციტირებ: „ბავშვმა ვერ უპასუხა ბანალურ კითხვებს, მაგრამ ლოგიკურ და სხვა რთულ კითხვებს შესანიშნავად უპასუხა“. მაგრამ ამან ვერ უშველა და მას უბრალოდ დიაგნოზი დაუსვეს განსაკუთრებული წინაპირობების გარეშე. ეს ნორმალურია? დიახ, მას დაუნიშნეს აბები და ვიტამინები, რომლებიც უბრალოდ ეხმარება მის აღგზნებადობას და ჰიპერაქტიურობას. ესეც მათი მკურნალობა და სწავლა.
