–ლადო, ხომ გესმის, ეს არაადამიანობაა? გია ჩემი ქმარი იყო! თითქმის 35 წელი ერთად ვიცხოვრეთ. გამოდის, რომ არც მე, არც ანას არაფერი დაუტოვა!
ლადო მედიდურად იჯდა და ჩაის სვამდა.
–ქალბატონო რენა, ვიმეორებ. თქვენ და გია თითქმის 18 წლის წინ განქორწინდით. სახლი, ნაკვეთი, ეს დიდი მანქანა მის სახელზე იყო გაფორმებული. თქვენ, უკვე განქორწინებულნი, მის სახლში რომ ცხოვრობდით, მნიშვნელობა არ აქვს. ასე გადაწყვიტა თქვენმა ყოფილმა ქმარმა, რომ ყველაფერი მე დამიტოვოს. ასეთი ადამიანი იყო.
–ზღაპრებს ნუ გვიყვები, – წამოიძახა ანამ. – მამაჩემს არ შეეძლო ქონების შენთვის დატოვება. მე, მისი ქალიშვილი, ვუყვარდი. შენ კი სიძე ხარ. თითქმის უცხო ადამიანი!
ლადომ წამით შეისვენა.
სიმამრის გარდაცვალებიდან სამი თვე თვალის დახამხამებაში გავიდა. მთელი ეს პერიოდი სიდედრი და ცოლი, დროს და ძალას არ იშურებდნენ, რომ ყოფილი ქმრის და მამის ქონება დაებრუნებინათ. მათთვის ანდერძი ზურგში დანის ჩარტყმას ჰგავდა.
აი, ლადომ მოულოდნელი მემკვიდრეობა მშვიდად მიიღო. იცოდა, როგორ ეპყრობოდა გია ყოფილ ცოლს, როგორ ჩხუბობდნენ სახლში. ხოლო ანამ მემკვიდრეობა დაკარგა, როცა მშობლების კამათისას დედის მხარე დაიკავა.
ოღონდ ლადო ამ ყველაფრის თქმას არ აპირებდა. მიხვდა, რომ სიმამრის გარეშე მათთან ურთიერთობა ტვირთი გახდა. მხოლოდ სიმამრი იყო რგოლი, რომელიც ლადოს ცოლთან და სიდედრთან აკავშირებდა.
ამ ყველაფერმა კაცის თავში კიდევ ერთხელ გაიელვა, სანამ უპასუხებდა:
–ძვირფასო, იქნებ, მამაშენს უყვარდი, მაგრამ ანდერძი ჩემს სახელზეა დაწერილი.
–გავასაჩივრებთ! – მაშინვე განაცხადა სიდედრმა.
–თქვენი უფლებაა! – თავი დაუქნია სიძემ. – გასაჩივრებამდე სახლი, ნაკვეთი და მანქანა მე მეკუთვნის.
–როგორ არ გესმის. ვალდებული ხარ, მამის მემკვიდრეობა გაგვიყო! – წამოიძახა ანამ.
–ასე შენ ფიქრობ, – მშვიდად აღნიშნა ქმარმა.
მემკვიდრეობაზე მორიგი საუბარი დასრულდა ისე, როგორც ყველა წინა შემთხვევაში, არაფრით.
***
როცა ლადომ სასამართლოდან წერილი მიიღო, მიხვდა, დროა!
საღამოს შეიკრიბნენ ბინაში, რომლისთვისაც იპოთეკის გადახდა მან და ანამ 6 თვის წინ დაასრულეს და ჯერ ბოლომდე ვერ მოაწყვეს. მამაკაცმა გააჟღერა შემდეგი თემა:
–მოკლედ, სასამართლოში სარჩელის შეტანა გადაწყვიტეთ, რომ გიას მემკვიდრეობა ბათილად ცნოთ! გილოცავთ!
სიდედრი მაშინვე ჩაერთო.
–რა დაგვრჩენოდა? ვერ ვიღებთ იმას, რაც გვეკუთვნის. მთელი ცხოვრება მასთან ერთად გავატარე და ახლა ვერაფერს ვიღებ? ასე არ გამოვა.
–ლადო, – მშვიდად, თითქმის ალერსით დაიწყო ანამ. – არ გაბრაზდე. უბრალოდ მოგვეცი ის, რაც გვეკუთვნის და მორჩა. სარჩელს გამოვიტანთ. ასეა დედა?
–რა თქმა უნდა, რა თქმა უნდა. რა საჭიროა ჩხუბი. ჩვენ ხომ ერთი ოჯახი ვართ.
ლადომ ქალებს ეჭვის თვალით გადახედა:
–გამოდის, პატივს არ სცემთ ყოფილი ქმრის და მამის გადაწყვეტილებას?
დედა–შვილმა ერთმანეთს გადახედა.
–არა, რა თქმა უნდა, – ჩაილაპარაკა რენამ. – ვალდებული ვართ, ყველაფერი სამართლიანად გავყოთ. და მორჩა, ლადო!
მამაკაცს სახე აუწითლდა. თავი ვეღარ შეიკავა და დაიღრიალა:
–მოკლეეეედ, – ხმამაღლა გაწელა ლადომ. – ქალბატონებო, ასე მოვიქცევით.
მამაკაცმა კიდევ ერთხელ გადახედა სიდედრს და ცოლს, როგორც მტაცებელი ნადავლს.
–პირველი. არაფერს მოგცემთ. მეორე, ანა, ვშორდებით. ამ ბინას არ გავყოფთ, შენს ნახევარში საბაზრო ღირებულების 3/4–ს გადაგიხდი. მესამე, ქალბატონო რენა, ჩემი სახლი 1 კვირის განმავლობაში დაცალეთ. გადადით იქ, სადაც ჩაწერილი ხართ. მეოთხე, ლაპარაკი „ნაძარცვი დამიბრუნე და სამართლიანოდ გავყოთ“ ერთხელ და სამუდამოდ დასრულდა.
ცოლი გაოგნებული იჯდა, სიდედრმა მოულოდნელად ჰკითხა:
–რად გინდა ეს ბინა, როცა სახლი და ნაკვეთი გაქვს?
–ნუგეშისთვის, ქალბატონო რენა, ნუგეშისთვის. მალე მარტოხელა გავხდები, – გაეღიმა ლადოს.
–საიდან გაქვს ფული, ჩემი წილი რომ მომცე? – აღმოაჩინა ანამ.
–სიმამრის მანქანა გავყიდე. ასეთი დიდი არ მჭირდება.
–როგორ შეგეძლო! ჩვენ ხომ ანდერძს ვასაჩივრებთ.
–გაასაჩივრეთ. სასამართლოში შევხვდებით.
***
სასამართლომ დედა–შვილის სარჩელი არ დააკმაყოფილა. ლადო სახლის, ნაკვეთის და ბინის მფლობელი დარჩა. ასეთი მდიდარი საქმრო დიდხანს მარტო არ დარჩება.